تثبیت خاک‌های ماسه‌ای به وسیله رسوب میکروبی کلسیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 دانشیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

مدل امروزه نیاز به اجرای پروژه‌­های عمرانی در مجاورت رودخانه‌ها و سواحل دریاها امری اجتناب ناپذیر است. از طرفی خاک‌­های این مناطق، عموما دارای مشکلاتی از قبیل پایین بودن ظرفیت باربری و یا مستعد روانگرایی هستند. نیاز به بهسازی این خاک­‌ها به منظور اجرای پروژه‌های عظیم نظیر آنچه در سواحل جنوبی خلیج فارس دریای عمان وجود دارد، امری الزامی و اجتناب ناپذیر است. باتوجه به گستردگی سواحل و نیاز به پروژه‌­های عمرانی در این مناطق، ابداع روشی بهینه برای تثبیت آن‌­ها می‌­تواند راهکاری برای استفاده­ی بهینه از زمین­‌های ساحلی مجاور رودخانه­‌ها و دریاها را فراهم کند. از میان روش‌های تثبیت خاک، روش رسوب میکروبی کلسیت (MICP) روشی جدید و نوظهور است که با استفاده از میکروارگانیسم‌­های موجود در خاک و فرآیندهای شیمیایی و در نتیجه تولید رسوب کلسیت، امکان افزایش مقاومت برشی، مدول برشی و همچنین زمینه کاهش نفوذپذیری خاک را فراهم می‌کند. در این پژوهش اثرات این روش بر روی ماسه­ ساحلی بابلسر مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، با انجام آزمایش­‌های برش مستقیم و اندازه‌­گیری سرعت موج برشی در نمونه­‌های سیمانی نشده و سیمانی شده، روند ارتقاء مقاومت برشی و افزایش مدول برشی  با اندازه‌گیری سرعت موج برشی در نمونه‌­های تهیه شده از ماسه بابلسر مورد بررسی قرار گرفت. بررسی نتایج نشان می‌دهد که روش رسوب میکروبی کلسیت (MICP) موثر بوده و سبب افزایش نسبی دو تا سه برابر در مقاومت برشی و چهار برابر در مدول برشی ماسه بابلسر شده است. در ادامه، نتایج بدست آمده با نتایج سایر محققین مقایسه و مطابقت مناسبی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات