مدل‌سازی پیشرفته در مهندسی عمران
مدل‌سازی الگوی پدیده‌های هیدرولوژیکی در شرایط تغییراقلیم با استفاده از نظریه فراکتال و معیار آنتروپی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آیت‌الله بروجردی(ره)، بروجرد ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه عمران دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی(ره)،بروجرد،ایران.
چکیده
الگویابی و برآورد از میزان رواناب یک منطقه اهمیت به سزایی در مدیریت منابع آب دارد؛ زیرا جریان رودخانه یکی از عوامل مهم در چرخه هیدرولوژی می‌باشد که به عوامل گوناگونی همچون بارش بستگی‌دارد. در پژوهش حاضر از معیارهای آنتروپی و فراکتال جهت روندیابی رواناب حوضه دشت سیلاخور طی سال‌های 1400-1360 استفاده گردید. در گام نخست میزان آنتروپی برای بازه زمانی 1360-1400پارامتر رواناب تعیین گردید. سپس با میزان آنتروپی به‌دست‌آمده برای پارامتر بارش مقایسه گردید. در گام بعدی مقادیر شاخص هرست، یکی از سنجه‌های معیار فراکتال، برای پارامترهای بارش و رواناب به‌منظور بررسی محدوده پایداری و روندیابی محاسبه گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان‌دهنده آن است که آنتروپی رواناب دارای نوسانی می‌باشد که این نوسانات در متغیر بارش نیز مشاهده شده است. از سوی دیگر مقادیر شاخص هرست پارامترهای رواناب و بارش در محدوده پایداری قوی (5/0 تا 1) قرار داشته و سری‌های زمانی دارای حافظه بلندمدت می‌باشند. نوسانات و بی‌نظمی‌های مشاهده شده در مقادیر آنتروپی رواناب، می‌تواند ناشی از تاثیر حداقلی بارش و تاثیر حداکثری دخالت عوامل انسانی و برداشت بی‌رویه باشد که این نوسانات می‌تواند بحران‌های آب را در پی داشته باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)